هورنیوز &– مهدی قمشی امروز سه شنبه، سال آبی گذشته (اول مهر 1400 تا پایان شهریور 1401) را سال بسیار خشك از نظر بارش توصیف كرد.
وی با تشریح وضعیت بارش ها در این سال توضیح داد: در حوضه كرخه 56 درصد بارش سال های نرمال اتفاق افتاد، به طوری كه در این حوضه 237 میلیمتر بارندگی رخ داد ولی در سال های نرمال 421 میلیمتر بوده است.
قمشی افزود: در حوضه كارون 75 درصد بارش سال های نرمال و در حوضه زهره و جراحی نیز 88 درصد بارندگی سال های نرمال اتفاق افتاد.
وی با بیان اینكه در سال آبی گذشته 55 درصد بارش سال های نرمال، در خوزستان اتفاق افتاده، اضافه كرد: متوسط بلندمدت بارندگی در خوزستان 343 میلیمتر است اما در این سال آبی 189 میلیمتر بارندگی در استان به وقوع پیوست كه بیانگر سال بسیار خشك است.
كاهش 67 درصدی آبدهی كرخه
این عضو هیات علمی دانشگاه چمران اهواز همچنین با اشاره به كاهش آورد رودخانه های خوزستان در سال آبی گذشته، وضعیت حوضه كرخه را بحرانی تر از سایر حوضه های آبی دانست.
وی با اشاره به كاهش 67 درصدی آورد حوضه كرخه، بیان كرد: حوضه كرخه در سال آبی گذشته 1.6 میلیارد مترمكعب ورودی داشته، این در حالیست كه آورد بلندمدت این حوضه 4.8 میلیارد مترمكعب بوده كه نشانه محقق شدن تنها 33 درصد از آورد بلندمدت آن است.
قمشی افزود: آورد سدهای حوضه كارون در این مدت 7.8 میلیارد مترمكعب بوده، در حالیكه آورد بلندمدت این حوضه 11.2 میلیارد مترمكعب است.
وی اضافه كرد: حوضه دز 3.9 میلیارد مترمكعب آورد داشته كه 52 درصد آمار متوسط بلند مدت یعنی 7.5 میلیارد مترمكعب است.
قمشی ادامه داد: در حوضه مارون 1.1 میلیارد مترمكعب آورد داشتیم كه به نسبت 1.5 میلیارد مترمكعب آورد سال های نرمال، 75 درصد به وقوع پیوسته است.
وی بیان كرد: آب شرب و بهداشت، بخش كوچكی از مصارف را شامل می شود كه قابل تامین است و نباید مشكلی از بابت مقدار آن وجود داشته باشد؛ مشكلاتی كه در این زمینه به صورت نقطه ای به وجود می آید مثلا در آبادان و خرمشهر به دلیل كاهش دبی كارون و نفوذ آب شور دریاست و در پایین دست كرخه به دلیل كاهش آبدهی این رودخانه و نرسیدن آب به ایستگاه های پمپاژ است.
قمشی با اشاره به بهره برداری از طرح آبرسانی غدیر گفت: با توجه به اینكه ظرفیت این طرح می تواند به 20 مترمكعب برثانیه برسد، وابستگی به این نقاط پراكنده برای برداشت آب شرب كمتر شود و امیدواریم شاهد نوسانات آب به ویژه در غرب خوزستان نباشیم.
حجم مفید سدهای حوضه كارون 1.2 میلیارد متر مكعب است
این استاد دانشگاه در ادامه درباره میزان ذخایر سدهای خوزستان گفت: حجم مفید سدهای حوضه كارون هم اكنون 1.2 میلیارد مترمكعب است، در حالیكه در مدت مشابه پارسال این سدها 500 میلیون مترمكعب آب داشتند.
وی افزود: در سد دز 536 میلیون مترمكعب حجم مفید داریم كه میزان آن در مدت مشابه سال آبی گذشته 142 میلیون مترمكعب بود.
قمشی اضافه كرد: حجم آب در سد كرخه در 670- میلیون مترمكعب از ارتفاع حداقلی (تراز نیروگاه) قرار دارد، این در حالیست كه در مدت مشابه پارسال در تراز 50- میلیون مترمكعب قرار داشته و در این مدت از حجم ذخایر استراتژیك آن برای مدیریت آب استفاده شده است.
وی ادامه داد: سد مارون نیز هم اكنون 400 میلیون مترمكعب حجم مفید دارد در حالیكه در مدت مشابه پارسال 236 میلیون مترمكعب ذخیره داشته است.
قمشی بیان كرد: با توجه به وضعیت بحرانی حوضه كرخه، اینكه در منطقه شاهد هیجانات اجتماعی نبودیم و همكاری كشاورزان برای كشت نكردن جلب شده است، می توان گفت مدیریت خوبی در منطقه صورت گرفته است.
لزوم مدیریت محتاطانه آب
رییس دانشكده مهندسی آب و محیط زیست دانشگاه چمران اهواز با اشاره به پیش بینی هواشناسی برای سال آبی جدید كه از ماه مهر آغاز شده، گفت: پیش بینی های فصل پاییز نشان می دهد كه بارندگی در حوضه های آبی منتهی به خوزستان در ماه های مهر و آبان كمتر از میزان نرمال و در آذر، نزدیك به نرمال است بنابراین مدیریت آب باید با توجه به این شرایط محتاطانه انجام شود.
وی با بیان اینكه آبیاری اولیه برای كشت گندم در آذر خواهد بود، افزود: با توجه به حجم ذخایر سدها به نظر می آید كه آب مورد نظر كشت پاییزه در همه حوضه های آبی غیر از حوضه كرخه قابل تامین بوده و مشكلی از این بابت وجود نداشته باشد.
قمشی ادامه داد: در حوضه كرخه با توجه به خشكسالی شدید، حتی در صورت بارش های نرمال، بازهم شرایط بحرانی ادامه خواهد داشت.
وی اضافه كرد: پارسال از حجم استراتژیك سد سیمره در بالادست كرخه برای مدیریت آب در منطقه استفاده شد اما امسال نتوانستیم از آب سد سیمره استفاده كنیم بنابراین برای تامین حداقل های شرب و بهداشت و نیاز آبی دام ها و هورالعظیم از ذخایر استراتژیك سد كرخه استفاده شد.
بر اساس این گزارش، خوزستان دومین سال پرتنش آبی را پشت سرمی گذارد. در تابستان گذشته، كشاورزی در حوضه كرخه ممنوع اعلام شد و در سایر حوضه های آبی نیز كشت های پرمصرف با ممنوعیت روبه رو بود.
تابستان پارسال، بحران آب در بخش های كشاورزی، شرب و دام به ویژه در پایین دست كرخه باعث اعتراضات اجتماعی در خوزستان شد.
ایرنا