دكتر عبدالله پارسا در گفت وگو با ایسنا، در پاسخ به اینكه وضعیت عدالت آموزشی و دسترسی دانش آموزان به امكانات آموزشی برابر چگونه است؟ اظهار كرد: شواهد نشان می دهد كه با مفهوم عدالت آموزشی در عمل فاصله زیادی داریم و این فاصله از چند جنبه دسترسی و كیفیت، مطرح است.

وی افزود: از جنبه دسترسی به این دلیل كه مناطق محرومی از جمله روستاها و مناطق مرزی داریم كه هنوز آموزش و پرورش نتوانسته پوشش صددرصدی را در همه مقاطع تحصیلی داشته باشد، در برقراری عدالت آموزشی مشكل وجود دارد.

بعضا در شهرها هم دسترسی به آموزش كیفی وجود ندارد

پارسا گفت: آمار رسمی دولت ها در همه ادوار هیچ وقت به پوشش صددرصدی نمی رسد. ما هنوز مناطقی داریم كه دسترسی به آموزش ندارند و حالا اگر بخواهیم بحث كیفیت را نیز اینجا اعمال كنیم، دسترسی كمتر می شود؛ حتی در شهرهای بزرگ هم برخی از دانش آموزان از دسترسی به آموزش باكیفیت به دلایل مختلف محروم هستند كه ممكن است بخشی از آن مرتبط با امكانات فضای آموزشی و آزمایشگاهی و ورزشی و... باشد و بخشی دیگر نیز به كیفیت معلم بازمی گردد.

معلمان غیرمتخصص و شاخص بی عدالتی

عضو هیات علمی دانشكده علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: هنوز در بسیاری از رشته ها دبیران متخصص كافی وجود ندارد و اخیرا نیز آمار بیش از 700 هزار نفری از معلمان اعلام شد كه در حوزه های متفاوت با تخصص شان تدریس می كنند.

وی افزود: این وضعیت، نشان دهنده شاخص بی عدالتی است زیرا كیفیت آموزشی در این وضعیت حاصل نمی شود و عمده معلمانی كه در حوزه های غیرتخصصی فعالیت می كنند در مناطق محروم حاشیه شهرها، مناطق روستایی و شهرستان های كوچك هستند.

پارسا گفت: وقتی شاخص های نابرابری را در كنار یكدیگر قرار دهیم ممكن است ما را به این نتیجه برساند كه هنوز نتوانستیم به عدالت آموزشی برسیم.

آیا تنوع مدارس می تواند باعث شكاف طبقاتی آموزشی شود؟

وی در پاسخ به اینكه آیا تنوع مدارس می تواند باعث شكاف طبقاتی آموزشی شود؟ گفت: من در این باره نظر خودم را می گویم كه ممكن است برخی با آن موافق نباشند. معتقدم كه خیر و بالعكس تنوع مدارس می تواند فرصت های متنوعی بهتری ایجاد كند از این بابت كه كیفیت همراه با تنوع و در حق انتخاب است.

عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز افزود: وقتی كالایی در شكل ها و طرح های متنوع تری عرضه شود یعنی برای مشتری حق انتخاب قرار داده ایم. در آموزش و پرورش نیز این گونه است. هر چقدر خدمات آموزشی و مدارس متنوع تر باشند، فرصت انتخاب بیشتری وجود دارد و تنوع نباید از حدی پایین تر رود.

ناچاریم از بخش خصوصی استفاده كنیم

پارسا بیان كرد: گسترش عدالت كه به عنوان یكی از ماموریت های سند تحول بنیادین مطرح است را می توان به اشكال مختلف اجرا كرد. بخشی از آن بر عهده دولت است كه با غنی كردن و تجهیز مدارس دولتی امكان پذیر است و بخشی نیز باید با توجه به تفاوت ها باشد. در سند تحول بنیادین نیز این موضوع بیان شده است یعنی در عین اینكه باید فرصت برابر، كیفی و مناسب برای همه ایجاد كنیم، نباید از تفاوت ها غفلت كنیم.

عضو هیات علمی دانشكده علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: توجه به تفاوت ها تكلیف ما را مشخص می كند؛ ما نباید جانبداری و یكسان سازی كنیم. اگر یكسان سازی به معنای ایده آل آن در برخورداری همه دانش آموزان از بالاترین امكانات آموزشی برابر بود بله اینجا یكسان سازی خوب است اما چون ایده آل است هیچ وقت تحقق پیدا نمی كند.

دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز با بیان اینكه اگر همه دانش آموزان به این شاخص برسند چه بهتر اما با توجه به شرایط، هر چقدر بتوانیم دانش آموز بیشتری را به سطح بالاتر برسانیم یكم قدم به عدالت آموزشی و اجتماعی نزدیك تر شده ایم، گفت: رساندن همه دانش آموزان به این شرایط با منابع محدود دولتی و شرایط موجود جور در نمی آید، پس ناچاریم از بخش خصوصی استفاده كنیم و هم گسترش مدارس غیردولتی را داشته باشیم كه در سند نیز آمده است. در سند تحول نیز مغایرتی با تنوع بخشی مدارس وجود ندارد و در این سند به تفاوت استعدادها نیز اشاره شده است.

تنوع مدارس مغایرتی با عدالت آموزشی ندارد

پارسا تاكید كرد: شخصا معتقدم تنوع مدارس خود به خود، مغایرت و منافاتی با عدالت آموزشی ندارد. عدالت زمانی تحقق پیدا می كند كه دانش آموزان مستعد و توانمندی كه بهتر می توانند بهره برداری كنند، از فرصت ها استفاده كنند بنابراین نباید این دانش آموزان را از فرصت ها محروم كنیم.

وی افزود: اگر استانداردهای سطح بالا و ایده آل ها را به نقطه مطلوب برسانیم، به عدالت نزدیك تر خواهیم بود. آنچه كه می تواند عدالت آموزشی را مخدوش كند این است كه از این تنوع درست بهره برداری نكنیم و یا فسادی در آن وجود داشته باشد.

لزوم گسترش و دسترسی به مدارس متنوع

وی عنوان كرد: هر چقدر توزیع مدارس متنوع گسترده تر باشد دسترسی دانش آموزان بیشتر است و قطعا اگر قرار باشد دسترسی محدود به قشر خاص باشد و قشر محروم به تنوع كیفی دسترسی نداشته باشد مغایر با عدالت است.

پارسا افزود: برای دانش آموزان عشایری نمی توان مدارس غیردولتی احداث كرد زیرا در وسع دانش آموزان نیست و محدودیت مالی دارند اما برای این دسته از دانش آموزان می توان سطح و كیفیت مدارس دولتی را افزایش داد.

انتهای پیام