در یک رساله دکتری بررسی شد امکان سنجی اهلی سازی گیاه دارویی «لعل کوهستان» محققان دانشگاه شهید چمران اهواز در قالب تحقیقات یک رساله دکتری اهلی سازی گیاه دارویی لعل کوهستان را امکان سنجی کردند.
به گزارش خبرنگار مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، «امکان سنجی اهلی سازی گیاه لعل کوهستان (Oliveria decumbens) و بررسی خصوصیات فیتوشیمیایی آن» عنوان طرحی است که در قالب رساله دکتری توسط آناهیتا بویری ده شیخ با راهنمایی محمد محمودی سورستانی و با حمایت بنیاد ملی علم ایران انجام شده است.
بویری ده شیخ، دانش آموخته دکتری تخصصی فیزیولوژی تولید و پس از برداشت گیاهان باغبانی از دانشگاه شهید چمران اهواز درباره علت انجام این طرح توضیح داد: گیاهان دارویی از جمله منابع بسیار ارزشمند بخش کشاورزی به شمار می آیند که به واسطه کاربرد فراوان در صنایع مختلف از ارزش اقتصادی بالایی برخوردارند. این گیاهان به دلیل وجود ترکیبات طبیعی غیرسنتزی با خواص بیولوژیکی ارزشمند و استقبال زیاد مردم جهان طی سال های اخیر در کانون توجه بسیاری از پژوهشگران و تولیدکنندگان این عرصه قرار گرفته و بخش عظیمی از مواد اولیه صنایع مهمی چون داروسازی، غذایی، آرایشی- بهداشتی را به خود اختصاص داده اند.
وی افزود: کشور ایران به دلیل بهره مندی از تنوع آب و هوایی و خاکی ویژه، دارای فلور گیاهی منحصر به فرد و ذخیره ژنتیکی بسیار غنی از گیاهان دارویی ارزشمند بوده و مهد رویش بیش از 1700 گونه دارویی کمیاب است. وجود این ثروت عظیم و خدادادی در حالی است که بسیاری از این گیاهان تحت کشت در نیامده و بهره برداری موثر از ترکیبات ارزشمند آن ها مورد غفلت واقع شده است.
این محقق در ادامه بیان کرد: از آنجاکه تولید انبوه گیاهان دارویی نیز مانند سایر گیاهان مستلزم شناخت خصوصیات و نیازهای مختلف آن ها در طی دوره رشد است، اولین گام در ورود این محصولات کشاورزی به نظام های زراعی به منظور کشت وسیع، انجام فرآیند اهلی سازی آن ها و بررسی امکان سنجی آن است.
وی ادامه داد: اهلی سازی گیاهان دارویی با فراهم سازی شناخت علمی دقیق تر از رفتارهای گیاه در نظام های زراعی مختلف، زمینه ساز تولید موفق و کشت و کار آن ها در مقیاس وسیع می شود.
این پژوهشگر در ادامه تصریح کرد: نگهداری بهینه و ایمنی میکروبیولوژیک محصولات مختلف غذایی مانند فرآورده های گوشتی، میوه ها و سبزیجات و محصولات لبنی از جمله موضوعات بسیار مهم در حوزه صنایع غذایی و زنجیره تولید مواد غذایی است که علی رغم گسترش شیوه های جدید در این زمینه، کماکان از جمله نگرانی ها و دغدغه های فعالان صنایع غذایی و مصرف کنندگان این محصولات است.
وی ادامه داد: علاوه براین، نگرانی فعالان حوزه بهداشت از به کارگیری مواد شیمیایی در صنایع غذایی و مخاطرات زیست محیطی آن ها، از دیگر موضوعات پرچالش صنعت غذا به شمار می آید به نحوی که صاحبان صنایع مذکور را وادار به یافتن ابزارهای نوین جهت جلوگیری از فساد محصولات تولیدی خود با رعایت بهداشت محیط زیست و اصل بی خطر بودن آن ها کرده است.
این محقق و پژوهشگر در ادامه بیان کرد: اسانس گیاهان دارویی در کنار بهره مندی از عطرهای متنوع، به دلیل برخورداری از خواص ضدباکتریایی، ضدانگلی، ضدقارچی و آنتی اکسیدانی موجب حفاظت مواد غذایی در برابر عوامل فاسدکننده شده و به همین دلیل از جمله گزینه های بسیار مناسب در تولید محصولات غذایی ایمن هستند.
بویری در پایان خاطر نشان کرد: با نظر به ارزش کاربردی اسانس گیاه لعل کوهستان در صنایع مختلف به ویژه صنایع دارویی و غذایی و سطح بالا و اختلاف معنی دار این ماده مؤثره در انواع وحشی این گیاه نسبت به سایر گیاهان مورد استفاده در صنایع، اهلی سازی این گیاه، می تواند سطح کمی و کیفی متابولیت های ثانویه به ویژه اسانس آن را ارتقاء داده و در نتیجه، گیاهی جدید، ارزشمند و مقرون به صرفه تر را به صنایع معرفی کند.
#20