دریافت اطلاعات ...
 
روابط عمومی دانشگاه شهید چمران اهواز
یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳

حوزه و دانشگاه چگونه به یكدیگر نزدیك تر می شوند؟
 
در میزگردی كه با حضور اساتید حوزه و دانشگاه برگزار شد، چالش ها، نقاط ضعف و قوت و الزامات وحدت این دو نهاد بررسی شد.
حجت الاسلام و المسلمین سید ابوالحسن حسن زاده مدرس حوزه و دانشگاه در میزگرد وحدت حوزه و دانشگاه كه در سازمان جهاد دانشگاهی خوزستان برگزار شد، با اشاره به پیشینه وحدت حوزه و دانشگاه اظهار كرد: در تاریخ پر افتخار ایران شخصیت های دارای جنبه های حوزوی و دانشگاهی از جمله شیخ الرئیس ابن سینا، خواجه نصیرالدین توسی و ابوریحان بیرونی وجود دارد؛ در دوران خودمان نیز چنین شخصیت هایی وجود داشتند كه در مقطعی مظهر وحدت بودند اگرچه برخی از این افراد درگیر مسائل سیاسی شدند و این موضوع دچار آسیب هایی شد.

به گزارش ایسنا، وی در خصوص اهمیت چرایی وحدت بین حوزه و دانشگاه افزود: بسیاری از رشته های حوزه با رشته های علوم انسانی منطبق هستند؛ بنا به گفته استاد مطهری خلائی كه در حوزه وجود دارد این است كه از یك دانشگاه به یك دانشكده تبدیل شده است.



اداره كشور باید بر اساس آموزه های دینی و تخصص باشد

این مدرس حوزه و دانشگاه با بیان اینكه حوزه و دانشگاه از نظر محتوا و آینده برای اداره كشور به هم نیاز دارند، عنوان كرد: همچنین در بحث اداره كشور به حضور و وحدت روحانیت و دانشگاهیان نیاز داریم؛ اداره كشور باید بر اساس تخصص و آموزه های دینی باشد.

حسن زاده بیان كرد: زمانی كه دانشمندان یك رشته به نتیجه ای كه با آموزه های دینی ما ناسازگاری داشته باشند، برسند، نمی توانیم آن را بپذیریم بنابراین در این شرایط باید كشور را بر اساس احكام اولیه و ثانویه اداره كرد. عده ای از حوزوی ها تصور می كردند كه احكام ثانویه خارج از دین است اما این مساله، نگاه عمیقی به دین نیست.

این مدرس حوزه و دانشگاه افزود: اداره كشور بر اساس علم روز و پیشرفت دانش های مختلف، باید با آموزه های دینی مطابقت داشته باشد.

وی ادامه داد: وحدت بین اقشار مختلف جامعه مهم است اما در شرایط كنونی، وحدت حوزه و دانشگاه ضروری است. بنا به گفته امام(ره) بدخواهان نمی خواهند بین حوزه و دانشگاه وحدت وجود داشته باشد زیرا وحدت این دو مجموعه، آثار و بركات زیادی دارد.

حسن زاده با اشاره به اهمیت آسیب شناسی وحدت حوزه و دانشگاه و جدایی این دو مجموعه از یكدیگر گفت: امروز بحث روز محاربه است؛ هیچكس نگفته كه مجازات محارب تاییداً قتل و اعدام است. فتوای حضرت امام(ره) هم مشمول فقها است كه قاضی مخیر است یكی از چهار مجازات را انتخاب كند. بنابراین در این راستا باید روانشناسان و جامعه شناسان به فقیه كه می خواهد در كسوت قضاوت حكم كند بگویند كه از میان چهار مجازات، كدام مجازات مناسب با شرایط فعلی جامعه است و تاثیرگذار است.

این مدرس حوزه و دانشگاه ادامه داد: در این زمینه حوزه باید به سمت دانشگاهیان متعهد و دارای تخصص دست نیاز دراز كند و اگر تنها خودمان را علامه و صاحب نظر بدانیم، با مشكلات زیادی مواجه می شویم.

حسن زاده بیان كرد: باید در تمام شئون، اخلاق حاكم شود كه در این راستا نیز به دانشگاه ها نیاز داریم. همچنین باید چگونگی تبدیل ارزش های دینی به قانون و رفتار عمومی جامعه مورد توجه قرار بگیرد.

وی با اشاره به مترتب بودن بسیاری از احكام فقه با علم پزشكی گفت: نقطه ضعف اصلی ما در تبیین، این است كه روح حوزه تعبد است اما دانشگاهیان تعبد را نپذیرفته اند و با ما بیگانه هستند.



حوزه و دانشگاه باید دو بال نظام جمهوری اسلامی باشند

در ادامه هادی بصیرزاده عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: در صورت بررسی فرمایشات امامین انقلاب در مورد وحدت حوزه و دانشگاه، متوجه می شویم كه بیش از هر چیز به وحدت بین روحانی و دانشگاهی تاكید كرده اند كه این موضوع به دلیل مساله تاریخی است؛ در تاریخ می بینیم هر جایی این دو قشر با هم وحدت داشتند موفقیت هایی حاصل شده و هر جا اختلاف داشتند صدمه دیده اند.

وی با بیان اینكه از زمان قبل از انقلاب، برخی افراد دنبال ایجاد تفرقه بین این دو قشر بوده اند، افزود: افراد روشنفكرنما به هیچ وجه حاضر به مذاكره با روحانیت نیستند و روحانیت را به رسمیت نمی شناسند و از طرفی نیز متحجرینی وجود دارند كه حاضر به مذاكره با دانشگاه نیستند؛ این دو قشر از قبل از انقلاب هم در مقابل هم ایستاده بودند بنابراین حضور و تدریس شهید مفتح و مطهری در دانشگاه، مانند یك عملیات انتحاری بود.

عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز افزود: این دو شهید گاهی با بی مهری دانشگاه و گاهی با بی مهری حوزه مواجه می شدند اما ثمره نهال شان، وحدت حوزه و دانشگاه و پیروزی انقلاب اسلامی بود.

بصیرزاده با اشاره به تاكید مقام معظم رهبری بر وحدت حوزه و دانشگاه گفت: هدف از این وحدت، تبدیل دانشگاه به حوزه یا حوزه به دانشگاه نیست بلكه باید این دو مجموعه دو بال پرواز نظام جمهوری اسلامی باشند.

وی عنوان كرد: شیعه به جزءچند سالی كه مربوط به دوره امامت امام علی(ع) بود، تجربه حكومت و زمامداری نداشت و پس از آن نیز مسائل حوزه و متدینان، شخصی بود بنابراین اكنون كه زمامدار مملكت 80 میلیونی هستیم چگونه باید چنین مملكتی را از نظر مسائل مختلف اداره كنیم؟ بدین ترتیب بیش از گذشته به وحدت حوزه و دانشگاه نیاز داریم تا قوانینی بر اساس شرع وضع شود و علم را بدون اینكه با شرع منافات داشته باشد، در اختیار مردم قرار دهیم.

بصیرزاده با اشاره به تاثیر مثبت حضور مرحوم حجت الاسلام و المسلمین محسن شفیعی در دانشگاه ها، عنوان كرد: سید محسن توانست نمونه خوبی از حوزه را به نمایش بگذارد به گونه ای كه قاطبه دانشگاهیان نسبت به وی نگرش مثبت دارند و این موجب شد كه نگرش ما نسبت به حوزه مثبت شود.

وی با اشاره به برخی ویژگی های خوب حوزه افزود: یك حوزوی، درس خواندن و درس دادن را عبادت می داند و اگر چنین نگاهی در دانشگاه ها نهادینه شود بسیار تاثیرگذار بود.

عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز با بیان اینكه حوزه نیز باید بتواند در مراودات خود به پرسش های جوانان پاسخ دهد، گفت: در شرایط كنونی، حوزویان و دانشگاهیان باید با حوصله و سعه صدر بیشتر به سوالات جوانان پاسخ دهند و با متقاعدسازی جوانان، ارتباط بین نسلی را تقویت كنند تا موفقیت نظام برای آینده را تضمین كنیم.



دانشگاه ها چگونه اسلامی می شوند؟

در ادامه مجید نبی پور عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز نیز گفت: تاكید امام(ره) برای نام گذاری روزی برای وحدت حوزه و دانشگاه، برای افزودن روزی به مناسبت های تقویم نبود بلكه ایشان به دنبال رفع یك نیاز و ضرورت بوده است؛ ایشان از روحانیون خواستند تهمت هایی كه به اسلام زده شده را رفع كنند و حكومت اسلامی را به جامعه دانشگاهی معرفی كنند و دانشگاه ها را اسلامی كنند؛ منظور از اسلامی كردن دانشگاه ها این است كه مفاهیمی كه در اسلام جایگاه دارد را در دانشگاه عملی كنند.

عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: دین به دنبال دانش نیست و می خواهد عدالت و شیوه زندگی را نشان دهد و در این راه، علم به كمك انسان می آید؛ اگر یك دانشگاهی ایمان نداشته باشد چه میزان برای توسعه و جهت دهی علم تلاش خواهد كرد؟ بنابراین برای چنین فردی تنها توسعه زمینه علمی مهم است.

نبی پور بیان كرد: حضرت امام(ره) گفتند مسائل مربوط به دین باید در دانشگاه ها اجرایی شوند تا به این شیوه دانشگاه ها اسلامی شوند یعنی زمانی كه یك دانشگاهی با دید خداپرستی تدریس می كند تعهد كاری و تلاش علمی بیشتری خواهد داشت و این كارها برای رفع مشكل كشور تجلی خواهد كرد.

وی عنوان كرد: امام(ره) فرمودند سعی كنید دانشگاهی ها را هم به حوزه بیاورید اما متاسفانه این موضوع یك طرفه است. راهكارها و زیرساخت هایی به صورت نیم بند در دانشگاه ها ایجاد شده است اما ارائه طرح و برنامه بدون در نظر گرفتن بودجه برای فعالیت های مذهبی در دانشگاه ها نتیجه ای نخواهد داشت بنابراین اگر واقعا می خواهیم دانشگاه ها اسلامی شوند و برای عملیاتی شدن پیوند حوزه و دانشگاه، باید بودجه این برنامه ها بدون التماس مسئول مربوطه محقق شود.

عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: در حال حاضر جایگاه حوزوی هایی كه در دانشگاه حضور دارند مشخص است اما در حوزه برای دانشجویان علوم انسانی تریبون یا فرصت مناظره وجود ندارد و فضایی برای مناظره اساتید دانشگاه با حوزیان در حوزه نیز وجود ندارد.

وی با بیان اینكه كارهای زیادی باید برای وحدت حوزه و دانشگاه انجام شود، گفت: برای وحدت حوزه و دانشگاه تنها یك درجه بعد پیش رفته ایم و تنها قطره ای از شمه وحدت حوزه و دانشگاه پیاده شده است.

نبی پور با اشاره به مشخص بودن نیازها و ضرورت ها، بیان كرد: جالب این است كه در امور زندگی یادمان می رود خدایی هم هست. ما بر اساس شناخت دشمنان انقلاب و با آمادگی برای مقابله با دشمنان زندگی نمی كنیم. ما رفاه طلب هستیم و حواس مان به هیچ چیز نیست وگرنه مسائل بانكی به اینجا نمی رسید.

عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز با تاكید بر ارزیابی ائمه جماعت و استفاده از ظرفیت تریبون های نماز جمعه تصریح كرد: باید با پرسش از جوانان دلیل دین خواهی یا دین گریزی آن ها را متوجه شویم.



در برخی جنبه های وحدت حوزه و دانشگاه، ضعف وجود دارد

در ادامه كیومرث بشلیده عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز نیز گفت: 30 سال پیش روانشناسی، انسان را در سه بعد شناخت، هیجانات و جسم بررسی می كرد اما بعدها بعد معنوی نیز برای بررسی انسان افزوده شده است كه بهزیستی این ابعاد در پژوهش ها مشخص شده است.

وی با اشاره به نبود آموزش ها برای كودكان، افزود: در حال حاضر اگر بخواهیم در بحث بعد معنوی با دانشجویان بحث كنیم توافقی وجود ندارد بنابراین از نظر وحدت در برخی جنبه ها ضعف وجود دارد.

عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز بیان كرد: دانشگاه ها در تدوین و دسته بندی بسیار قوی تر از (حوزه) هستند. مدل ها و پیش آیندهای درمان در دانشگاه ها وجود دارد.

وی با اشاره به مساله نفاق افزود: بر اساس تحقیقات یك زیست شناس به نام لورنز، موجود زنده برنامه ریزی شده تا دنبال یكی بیفتد. مبتنی بر این گفته هر چه فرد دلبستگی عمیق تری داشته باشد و بیشتر نیاز خود را از كسی كه می خواهد از آن نقش پذیری كند تامین كند، دچار نفاق نمی شود.

بشلیده با بیان اینكه برای ایجاد وحدت باید در روش های وحدت باید اتفاقاتی بیفتد، گفت: دانشگاه ها از آزمون های با درجه دشواری معین استفاده می كنند اما آیا حوزه ها هم می توانند از این روش ها استفاده كنند؟

عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز با تاكید بر آموزش پیشگیری از پیش داوری حوزویان و دانشگاهیان نسبت به یكدیگر گفت: اگر كسانی دلواپس سرنوشت معنوی دانشجویان هستند باید نسخه خود را تجویز كنند اما متاسفانه به این وادی ورود نمی كنند بنابراین وحدت در این زمینه وجود ندارد.

وی با بیان اینكه می توان برای كنترل برخی تعارض ها به صورت مشترك گردهمایی برای دانشجویان برگزار كرد، گفت: باید مشخص شود كه در صورت بروز یك مساله باید چه موضعی داشته باشیم. تجویز نكردن نسخه برای این شرایط نشان دهنده پیش داوری افراطی در دانشگاهیان است.



حریم بین طلبه ها و دانشگاهیان، جدایی به وجود می آورد

در ادامه حجت الاسلام علی محمد حسین زاده مدیرگروه معارف دانشگاه شهید چمران اهواز نیز گفت: نهادهای تربیتی و آموزشی در قبال نسل جوان جامعه، وظیفه دارند كه مهارت های شغلی و انسانی را به آن ها آموزش دهند. بخشی از گروه های معارف در مورد مهارت های انسانی و برای سه حوزه افكار و باورها، عواطف و عمل گنجانده شده است كه چنین چیزی در همه دانشگاه ها معمول است و شاید ظرفیت هایی كه در دانشگاه های دیگر استفاده می شود بسیار فراتر از نظام دانشگاهی ما است زیرا نظام دانشگاهی ما تئوری محض است و كمتر جنبه كاربردی و عملیاتی دارد كه جای تاسف دارد.

وی در خصوص وحدت حوزه و دانشگاه افزود: همان گونه كه آیت الله جوادی اشاره كرده فقه ما فردگرایانه است و در حوزه سیاسی و اجتماعی، فقه اجتماعی قوی نداریم. فقهای ما از زاویه مسائل فردی نگریستند و فتوا دادند.

حسین زاده گفت: كارآمدی نظام در حوزه عملیاتی به ویژه در حوزه اجتماعی باید كارآمد باشد كه این موضوع متوقف بر نظر و عمل است. به تعبیر امام(ره) اگر شكست بخوریم شاید صدها سال دیگر نتوانیم سر بلند كنیم. ایشان بارها هشدار داد كه اگر نتوانیم یك نظام كارآمد با رفاه مادی و معنوی برای انسان ها به وجود بیاوریم، آسیب می بینیم و در مقام تئوری و نظر، به وحدت میان حوزه و دانشگاه نیاز است.

مدیرگروه معارف دانشگاه شهید چمران اهواز بیان كرد: امروز دانشگاه های نسل سوم و چهارم، بر اساس دانشگاه های میان رشته ای تعریف می شوند در حالی كه در گذشته این گونه بود. گاهی اوقات نیاز به نگاه های چند رشته ای و دانش های میان رشته ای وجود دارد كه یكی از كاربردهای وحدت حوزه و دانشگاه، این دانش های میان رشته ای است.

حسین زاده عنوان كرد: كارآمدی نظام و پاسخگویی به چالش ها و پرسش ها اساسی ترین محورهایی هستند كه می توانند به وحدت حوزه و دانشگاه بینجامند.

وی در پاسخ به این سوال كه آیا همان گونه كه در دانشگاه ها برای حوزویان كرسی وجود دارد، در حوزه نیز كرسی برای دانشگاهیان وجود دارد؟ تصریح كرد: در حوزه های قم موقعیت های خوبی در این زمینه ایجاد شده است اما باید این موضوع در حوزه های خوزستان نیز تقویت شود.

مدیرگروه معارف دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: در سال های گذشته، جداسازی و نزدیك نشدن به یكدیگر یكی از چالش ها بوده است؛ باید نزدیك شدن به یكدیگر و همدلی ها بیشتر شود. نباید هر كس دور خود دیوار بلند جدایی بسازد اما متاسفانه بین طلبه ها و دانشگاهیان حریم هایی ایجاد شده كه متاسفانه جدایی به وجود می آورند. امیدواریم این جدایی ها با شاخصی مانند سید محسن ها از بین بروند.



در ادامه حجت الاسلام مهدی ترتیفی استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه شهید چمران اهواز نیز گفت: ما یك مكتب، ساختار و رفتار داریم كه هر كدام از این ها باید تبیین شوند؛ تبیین مكتب جزو وظایف حوزه است كه بایدها و نبایدها را بیان كند. به طور مثال نگاه حوزوی باید بیان كند اقتصاد در چه بستری جریان پیدا كند اما ساختار و رفتار در این بستر جزو وظایف دانشگاهیان است.

وی افزود: حاصل مكتبی كه حوزه و ساختاری كه دانشگاه برای بایدها و نبایدها تعریف كرده اند، رفتارها است و این كار، یك كار سیستماتیك است.

انتهای پیام
منبع خبر:
ایسنا
   تاریخ: ۱۱:۲۲ - ۲۹/۰۹/۱۴۰۱   بازدید: ۲۹۳