عضو هیات علمی دانشگاه چمران معتقد است:طبقه متوسط طبق محاسبات و برآوردها به شدت لاغر و كوچك شده است و حتی می توان تا دهك ششم را در دهك درآمدی پایین تلقی كرد و از بین رفتن طبقه متوسط تبعات اجتماعی بلند مدت نگران كننده ای خواهد داشت.
نگارعلی_ طبق آماری كه از سوی مركز آمار در اولین روز آذر ماه منتشر شد، نرخ تورم سالانه آبان ماه 1401 برای خانوارهای كشور به 44 درصد رسیده است كه رشد ١.١ درصدی را نسبت به مدت مشابه ماه گذشته تجربه كرده است.
بیشتر بخوانید: بورس از رمق افتاد/ رشد ناچیز در دومین روز هفته قیمت طلا، سكه و ارز امروز 13 آذرماه/ سكه چقدر قیمت خورد؟ تورم كه سایه سیاه خود را دهه ها است بر سر اقتصاد ایران انداخته است در كلی ترین بیان به معنای افزایش مداوم قیمت ها در یك دوره زمانی مشخص است؛ در ایران تورم به تملك دولت درآمده است به این معنا كه دولت با چاپ پول و سرعت بخشیدن به افزایش قیمت ها نوعی مالیات از شهروندان اخذ می كند و نوعی جریان انتقال ثروت از سوی كسانی كه درآمدهای ثابت دارند به سوی كسانی كه افزایش حجم نقدینگی به آنها تعلق می گیرد ایجاد می كند و به شكاف طبقاتی دامن می زند.
آنچه كه تورم را ترسناك می كند، همبستگی بالای آن با فقر است به این معنا كه با افزایش نرخ تورم از قدرت خرید مردم كاسته می شود و خط فقر روز به روز بالاتر می رود؛ پس از آنكه فرامرز توفیقی، رییس كمیته دستمزد كانون شوراهای اسلامی كار، خط فقر نسبی خانوارها در ایران را 18 میلیون و 290 هزار تومان اعلام كرد، وحید محمودی، اقتصاددان اعلام كرد كه خط فقر مطلق برای یك خانوار دو نفره ساكن شهر تهران، 32 میلیون تومان و برای خانوار روستایی در استان تهران نیز 15 میلیون و 700 هزار تومان تخمین زده می شود و با این حساب نیمی از جمعیت ایران زیر خط فقر مطلق هستند.
مرتضی افقه، كارشناس اقتصاد توسعه و استاد دانشگاه شهید چمران اهواز، در گفت و گو با خبرآنلاین و در واكنش به آمارهایی كه در خصوص خط فقر ارائه می شود؛ گفت:" در ایران برای اندازه گیری خط فقر استاندارد خاصی وجود ندارد و مطالعات مختلف با روش های مختلفی در این خصوص صورت می گیرد اما با توجه به شرایطی كه وجود دارد به نظر می آید كه آمارهای منتشر شده مبنی بر خط فقر 32 میلیون تومانی برای یك خانوار دو نفره ساكن شهر تهران به واقعیت نزدیك باشد."
دهك دهمی ها 15 برابر دهك اول درآمد دارند افقه در خصوص آمارهای تورمی آبان ماه كه از سوی مركز آمار ارائه شد؛ گفت:" یكی از معیارهای شكاف طبقاتی نسبت دهك دهم به دهك اول است و افزایش آن نشان دهنده افزایش فاصله طبقاتی است كه در حال حاضر در كشور به 15 رسیده است؛ به این معنی كه دهك دهمی ها 15 برابر بیشتر از دهك اول كسب درآمد می كنند و هر چقدر این عدد كمتر باشد نشان دهنده فاصله طبقاتی كمتر و هر چقدر بیشتر باشد نشان دهنده فاصله طبقاتی بیشتر است و ایران در حال حاضر از جمله كشورهایی است كه در آن این عدد بالا است."
او در ادامه گفت:" ساختارها در حال حاضر در كشور در جهت تجمع ثروت در دست اقلیتی است كه محرومیت انبوهی از مردم از تولید ملی را در پی خواهد داشت و دهك دهم از جمله افرادی هستند كه می توان آنها را ابرثروتمند تلقی كرد و حتی اختلاف ثروت این دهك از سایر دهك های پردرآمد و ثروتمند نیز بسیار زیاد است."
بخشی از اعتراضات به نابرابری درآمدی باز می گردد افقه در ادامه در خصوص تبعات شكاف طبقاتی گفت:" این شكاف طبقاتی عوارض اجتماعی و فرهنگی گسترده ای دارد كه سال ها است نمود و بروز پیدا كرده است و بخشی از ریشه اعتراضات فعلی را نیز می توان در نابرابری درآمدی و فقر و متراكم شدن ثروت در بخشی كوچكی از جامعه جست وجو كرد كه همسو شدن آن با خواسته های اجتماعی منجر به انفجار خشم شده است."
دهك ششمی ها نیز از جمله كم درآمدها هستند این كارشناس اقتصاد توسعه در دامه در خصوص جایگاه طبقه متوسط در تقسیم بندی دهك ها گفت:" طبقه متوسط طبق محاسبات و برآوردها به شدت لاغر و كوچك شده است و حتی می توان تا دهك ششم را در دهك درآمدی پایین تلقی كرد و از بین رفتن طبقه متوسط تبعات اجتماعی بلند مدت نگران كننده ای خواهد داشت."
افقه در خصوص تبعات گستردگی فقر در جامعه گفت:" فقر یك عامل بازدارنده برای رشد و پیشرفت اقتصادی است و فاصله طبقاتی كارایی و مشاركت در فرایند توسعه را مختل می كند. فقر از جنبه های مختلف بر رشد اقتصادی تاثیر می گذارد؛ یكی از جنبه تاثیر بر رشد فكری و جسمی كودكان است كه به دلیل تغذیه نامناسب در دوره كودكی و عدم تامین نیازهای لازم در میان مدت و بلند مدت رخ می دهد و افراد نمی توانند در فرایند توسعه مشاركت داشته باشند و از طرف دیگر احساس تبعیض و نارضایتی منجر به كاهش بهره وری افراد خواهد شد و عملا بهره وری لازم مانند یك فرد در شرایط عادی را از بین خواهد برد و چه به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم گسترش فقر بر كاهش رشد اقتصادی و نابرابری به صورت یك دور باطل اثرگذار خواهد بود."
223227