به گزارش ایسنا، داستان پرفراز و نشیب كنكور در ایران محدود به سال های اخیر نمی شود؛ این آزمون سرنوشت ساز از گذشته تا به امروز همواره با خبرها و حواشی فراوانی همراه است. حذف كنكور، تاثیر معدل دیپلم در نتیجه آزمون، برگزاری كنكور دو مرحله ای در دهه 70 تنها بخشی از تصمیماتی هستند كه درباره آزمون ورود به دانشگاه ها گرفته اند.

"آزمون سراسری ورود به دانشگاه ها" یا "كنكور" برای نخستین بار در سال 1348 برگزار شد و از آن روزگار تا به امروز در ادبیات رسمی آموزشی ایران به تنها ملاك و معیار ارزیابی مهم برای ورود دانش آموزان به دانشگاه ها است. به نظر می رسد، رشته های پزشكی در دهه 40 همچون این روزگار پرطرفدار بودند؛ چرا كه رقابت برای ورود به دانشكده پزشكی دانشگاه تهران سنگ بنای برگزاری كنكور را می گذارد. تا زمان برگزاری نخستین كنكور در ایران، دانشگاه ها از شیوه های متفاوتی برای جذب وگزینش متقاضیان ورود به دانشگاه ها استفاده می كردند.

دانشگاه ها انگشت شمار بودند و البته تعداد متقاضیان تحصیل هم محدود بود. دانشگاه تهران، دانشگاه امیركبیر (پُلی تكنیك سابق)، دانشگاه شهید بهشتی (ملی سابق)، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه شهید چمران (جُندی شاپور سابق) و دانشگاه شیراز (پهلوی سابق) از جمله دانشگاه های كشور بودند با ظرفیت هایی كه تكمیل نمی شد. تا این كه به تدریج تقاضای ورود به دانشگاه افزایش یافت و شرایط تغییر كرد. آزمونی به نام كنكور آمد و ماندگار شد و پزشكی اولین رشته ای بود كه در دانشگاه های ایران پرطرفدار شد.

قانونی كه اجرا نشد

فارغ از آنچه بر این ماراتن طاقت فرسا از دهه 40 شمسی تا به امروز گذشته است؛باید به این موضع اشاره كرد كه سال 1402 یك نقطه عطف برای كنكور به حساب می آید.قرار است اولین تغییرات اساسی در شیوه برگزاری این غول سرنوشت ساز پس از كش وقوس های فراوان اجرایی شود.

بنابر اظهارات دست اندركاران برگزاری كنكور، مصوبه كنكوری اخیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ریشه در تصمیم مجلس شورای اسلامی در سال 87 دارد.در این راستا، دكتر عبدالرسول پورعباس، رئیس سازمان سنجش آموزش كشور در یك نشست خبری كه در نخستین روز از تابستان سال جاری برگزار شد، اظهار كرد: «سال 1387، قانونی در مجلس تصویب شد كه به قانون "حذف كنكور" معروف شد. این قانون تاكید داشت كه تا سال 92 كنكور به صورت صددرصدی حذف شود. سوابق تحصیلی به شكل آزمون های سراسری و كشوری جایگزین كنكور شود.»

اگرچه این تصمیم اتخاذ می شود اما عملا اجرایی نمی شود، به گفته دكتر پورعباس، علت حذف نشدن كنكور، سوابق تحصیلی دانش آموزان بود و تاثیر سوابق تحصیلی صرفا 10 درصد آن هم برای داوطلبان سال دوازدهم اعمال شد كه البته برای این تاثیرسوابق نیز بعضا گفته شد كه استانداردهای لازم را ندارد و نقدهایی به آن وارد بود.

پس از اینكه قانون حذف كنكور تنها روی كاغذ ماند، مجلس، قانون جدیدی در رابطه با سنجش و پذیرش در سال 1392 تصویب كرد. بر اساس این قانون، سقف زمانی برای حذف كنكور تعیین نشد و تاثیر سوابق تحصیلی تا حد ممكن لحاظ شد.

تغییرات كنكور 1402 چگونه كلید خورد؟

مصوبه اصلی در رابطه با كنكور 1402 تحت عنوان "سیاست ها و ضوابط سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی" در جلسه 843 مورخ 15 تیر سال 1400 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب و ابلاغ شد. دكتر منصور كبكانیان، دبیر ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی كشور درباره این مصوبه می گوید: هرگونه تخطی از اجرای این مصوبه موجب پیگرد قانونی است.

15 تیر ماه سال 1400، شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره تغییرات كنكور مصوبه ای داشت و مقرر شد این مصوبه از كنكور 1402 اجرایی شود. بر این اساس، سابقه تحصیلی دانش آموزان در ورود به دانشگاه ها نقش بیشتری خواهد داشت، به نحوی كه سهم آموزش و پرورش به لحاظ سابقه تحصیلی 40 درصد و سهم كنكور سراسری 60 درصد خواهد بود. همچنین داوطلبان كنكور سراسری فقط به پرسش های دروس تخصصی پاسخ می دهند و دروس عمومی تنها در سوابق تحصیلی ارزیابی می شود.

مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی به نحوه محاسبه سابقه تحصیلی و نمره كنكور محدود نمی شود بلكه درباره دفعات برگزاری كنكور هم تصمیم گیری كرده است. بنابر این مصوبه، كنكور دو بار در سال برگزار می شود و نتایج آن تا دو سال اعتبار دارد.

براساس ماده 5 مصوبه كنكوری شورای عالی انقلاب فرهنگی، دانشگاه ها می توانند برای رشته محل های پرطرفدار شرط معدل و نمره كنكور لحاظ كنند؛ این مؤلفه ها باید توسط شورای سنجش و پذیرش تایید شود و حداقل 2 سال قبل از پذیرش دانشجو، اعلام عمومی شود. اگرچه چنین تصمیمی اتخاذ شده اما تاكنون توضیحی از سوی سازمان سنجش و دانشگاه ها درباره شرایط سال جاری ارائه نشده است.

پس از اعلام این مصوبه، اگرچه برخی از كارشناسان آموزشی و برخی از نمایندگان مجلس از تریبون های مختلف به مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی انتقاداتی وارده كرده اند اما اعضای شورا دلیل اصلی تصمیمشان را بهادادن به عمق یادگیری دانش آموزان و تقویت جایگاه نظام آموزش و پرورش كشور و جایگاه مقدس معلمان پرتلاش این بخش بیان می كنند. به گفته دبیر ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی كشور، در سال های اخیر، بهادادن به عمق یادگیری دانش آموزان و تقویت جایگاه نظام آموزش و پرورش كشور و جایگاه مقدس معلمان پرتلاش در سایه مهارت های تست زنی و كلاس های كنكور، گم شده و به تدریج در خطر اضمحلال كامل قرار گرفته بود.

زمان ثبت نام نوبت اول كنكور سراسری از فردا یكشنبه 8 آبان آغاز می شود و روز شنبه 14 این ماه به پایان می رسد و ثبت نام نوبت دوم كنكور نیز از 15 تا 21 فروردین 1402 انجام می شود. با توجه به اینكه كنكور 1402 در دو مرحله برگزار می شود، آزمون نوبت نخست در روزهای پنج شنبه و جمعه 29 و 30 دی ماه سال جاری برگزار می شود. نوبت دوم این آزمون نیز در روزهای چهارشنبه و پنج شنبه 14 و 15 تیرماه 1402 برگزار خواهد شد.

میزان تاثیر سوابق تحصیلی چگونه است؟

به گزارش ایسنا،بر اساس مصوبه شورایعالی انقلاب فرهنگی، میزان تاثیر سوابق تحصیلی دانش آموزان متغییر است و تاثیر آن در سال های بعدی افزایش می یابد. سهم نمره سابقه تحصیلی برای سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی در رشته های پرمتقاضی در سال تحصیلی 1402- 1403 فقط پایه دوازدهم به میزان 40 درصد با تاثیر قطعی، برای سال تحصیلی 1403-1404 فقط پایه دوازدهم به میزان 50 درصد با تاثیر قطعی، برای سال تحصیلی 1404 - 1405 فقط پایه یازدهم و دوازدهم به میزان60 درصد با تاثیر قطعی و برای سال تحصیلی 1405 - 1406 و بعد از آن پایه های دهم، یازدهم و دوازدهم به میزان 60 درصد با تاثیر قطعی در نمره كل نهایی است.



داوطلبان باید توجه كنند، سهم نمره كل سابقه تحصیلی پایه دوازدهم نظام 3-3-6 در گروه های آزمایشی علوم انسانی، علوم تجربی و ریاضی -فیزیك به میزان 40 درصد قطعی در آزمون سراسری 1402 است. میزان تاثیر دیپلم نظام سالی واحدی/ترمی واحدی در گروه های آزمایشی علوم ریاضی، علوم تجربی و علوم انسانی سال 1402، 30 درصد با تاثیر قطعی و میزان تاثیر سوابق تحصیلی پیش دانشگاهی نظام سالی واحدی/ترمی واحدی نیز 10 درصد قطعی است.

حداكثر سهم دروس عمومی و سهم دروس تخصصی در نمره كل سابقه تحصیلی برای رشته های علوم ریاضی، علوم تجربی و علوم انسانی، 26 درصد عمومی 14 درصد تخصصی در سال 1402؛ 28 درصد عمومی و 22 درصد تخصصی در سال 1403 و 30 درصد عمومی و 30 درصد تخصصی برای سال 1404 و پس از آن درنظر گرفته شده است.

سهم نمره كل سابقه تحصیلی پایه دوازدهم نظام 3-3-6 یا دیپلم و پیش دانشگاهی نظام سالی واحدی/ترمی واحدی در گروه های آزمایشی هنر و زبان خارجه به میزان 26 درصد با تاثیر قطعی است كه شامل دروس عمومی می شود. مابقی به سهم كل نمره آزمون اضافه می شود.

ملاك عمل سابقه تحصیلی، نمرات امتحان نهایی تا پایان خرداد ماه سال پذیرش دانشجو و آخرین فایل دریافتی از وزارت آموزش و پرورش تا تاریخ تعیین شده توسط سازمان سنجش آموزش كشور است.

به گزارش ایسنا، كنكور 1402 از آن خط یك نواخت همیشگی فاصله می گیرد و با یك سیمای جدید برگزار می شود. بدون شك و تردید، اجرای طرح نو، خالی از اشكال نیست. در میان آزمون و خطاهایی كه برای تثبیت یك طرح نو به كارگرفته می شود، ممكن است داوطلبانی هم متضرر شوند و چه بسا زندگی آتی آنها تحت تاثیر قراربگیرد. هرچند كه باید صبور بود تا با گذشت زمان نتایج حاصل از تغییرات كنكور عیان شود، اما پرسش های متعددی مانند اینكه "آیا عدالت آموزشی به معنای واقعی در این شیوه وجود دارد؟"، "صیانت و حفاظت از سؤالات هر آزمون چگونه است؟"، "با توجه اینكه كنكور 2 بار در سال برگزار می شود، آیا تضمینی برای تكراری نبودن پرسش ها و تنوع آنها وجود دارد؟"، "آیا زیرساخت های جدید برای تسریع روند اعلام نتایج درنظر گرفته شده است؟" درارتباط با شیوه جدید برگزاری كنكور مطرح می شود كه تاكنون پاسخ رسمی برای این پرسش ها ارائه نشده است.

از سوی دیگر، اظهار نظر دكتر حسن مروتی، معاون امور آزمون های سازمان سنجش مبنی بر اتفاقی كه هر ساله و به هنگام اعلام نتایج كنكور اتفاق می افتد به طرح پرسشی دیگر در ذهن منجر می شود. به گفته معاون امور آزمون های سازمان سنجش، معمولا گروهی از داوطلبان كنكور نسبت به انتخاب رشته اقدام نمی كردند كه این موضوع هرساله اتفاق می افتد. شركت مجدد در آزمون سراسری دانشگاه ها در شرایطی اتفاق می افتاد كه كنكور فقط یك بار در سال برگزار می شد. با توجه به اینكه از این پس كنكور 2 بار در سال برگزار می شود، احتمال افزایش تعداد داوطلبانی كه انتخاب رشته نمی كنند و ترجیح می دهند، بار دیگر شانس خود را در آزمون سراسری ورود به دانشگاه ها امتحان كنند، وجود دارد.

اگرچه دست اندركاران برگزاری كنكور به برخی از انتقادهای مطرح شده درباره تغییرات این آزمون بزرگ پاسخ داده اند، اما این پرسش كه آیا با شیوه جدید وجاهت علمی كنكور 1402 و سالهای بعد مانند گذشته حفظ خواهد شد همچنان به عنوان یك دغدغه وجود دارد.

انتهای پیام