دكتر علی عربی در گفت وگو با ایسنا، اظهار كرد: در سیاست گذاری های كلان، بودجه ای برای پژوهش تخصیص داده شده و در همه رشته ها و تخصص ها از جمله علوم اجتماعی نیز این پژوهش ها انجام می شود اما اینكه این تحقیقات چقدر مساله محور پیش می روند و كاربرد دارند، نیاز به آسیب شناسی عمیق دارد.

وی در خصوص جایگاه علوم اجتماعی در ایران ادامه داد: اگر بخواهیم علم را مانند كالا در نظر بگیریم، اولا تمام علوم وارداتی هستند و برای بسیاری از كشورها این گونه است و این موضوع نیز تنها مختص علوم اجتماعی نیست. با توجه به عدم شناختی كه از علوم اجتماعی وجود دارد، فكر می شود این علوم وارداتی است و در نیمكره غربی برای آن نظریه پردازی شده، پس می گویند به درد ما نمی خورد!

برچسب "وارداتی" كه به علوم اجتماعی زده اند، رد شده است

عضو هیات علمی جامعه شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: نظریه ها در علوم اجتماعی در سطح كلان مطرح می شوند اما در حوزه پژوهش، مدل نظری و تجربی وجود دارد. مدل تجربی به این معنا است كه نظریه باید متناسب با جامعه مدنظر تدوین شود و با زمینه و جامعه اجتماعی متناسب سازی شود. بنابراین برچسبی كه به علوم اجتماعی می خورد كه علمی وارداتی است، كارایی ندارد و از نظر آكادمیك كنار می رود و رد می شود.

عربی با اشاره به جایگاه علوم اجتماعی در ایران عنوان كرد: در ارتباط با اینكه چرا علوم اجتماعی در جامعه ایران نسبت به دیگر مسائل، حاشیه نشین بوده است باید گفت كه این مساله، امری آكادمیك نیست و این بیشتر سیاسی و در سطح كلان است كه نگاه به علوم اجتماعی نگاه مثبتی نبوده است.

وی ادامه داد: متاسفانه مسائل اجتماعی در ایران، در سطح جامعه همیشه در هاله ای از ابهام بوده است؛ داده های اجتماعی در ارتباط با آسیب های اجتماعی چه در حوزه اقتصاد، مواد مخدر، بزهكاری، جرم و... همیشه امری مگو بوده اند و دسترسی به اطلاعات یا به شدت سخت بوده یا امكان ناپذیر است.

دسترسی محدود به دیتا

عضو هیات علمی جامعه شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز با اشاره به سختی های كار در حوزه علوم اجتماعی گفت: اگر كسی بخواهد امروز در حوزه علوم اجتماعی مساله محور كار كند، یكی از معضلات این است كه اساسا دیتا بیس وجود ندارد و در دسترس نیست تا دانشجو یا پژوهشگر بخواهد كار كند. در حوزه اعتیاد با انواع تكثر داده مواج می شوید و بالاخره نمی دانید تكلیف چیست و آیا شیوع اعتیاد در جامعه به سن نوجوانی رسیده یا نه؟ حتی انكار می شود و هر نهادی عدد و آمار دیگری می دهد.

علوم اجتماعی ضعیف نیست

وی افزود: اینكه از نظر عده ای علوم اجتماعی ناكارآمد بوده یا آن گونه كه باید در جامعه نقش نداشته است، به دلیل ضعف علوم اجتماعی نیست بلكه به دلیل جایگاه حاشیه ای است كه سیاست گذاری ها و نگاه ها به این حوزه داده اند.

عربی با اشاره به انتقادی بودن علوم اجتماعی، تاكید كرد: كلا علوم اجتماعی علمی انتقادی است بنابراین خود به خود مواجهه با آن در جوامع و سازمان ها با روی باز نیست از آنجا كه هیچ وقت به صورت شفاف به مسائل و آسیب های اجتماعی پرداخته نشده است و اطلاعات و داده های در دسترسی وجود ندارد و ناخودآگاه علوم اجتماعی هم حاشیه نشین شده است.

این جامعه شناس عنوان كرد: وقتی دیتا وجود نداشته باشد چه كاری می توان انجام داد؟ نظریات علوم اجتماعی در تمام دنیا جواب می دهند، چطور در ایران نمی توانند جواب بدهند؟ ضمن اینكه كار علوم اجتماعی، نظریه آزمایی است و نظریات در آن تعدیل و ویرایش می شوند و در ایران نیز این گونه است. در ایران نیز نظریات متناسب با جامعه تغییر داده می شوند و باید بومی سازی شوند. بنابراین این نگرش كه این علم وارداتی است و باید از بیس و اساس علم جدیدی ایجاد كنیم، با ساحت علم در تضاد است.

انتهای پیام